पहरपत्रक :-
महाराष्ट्र शासनाने ई-प्रशासन धोरण जाहीर के ले असून र्या धोरणाची अंमलबजािणी करण्र्यात
र्येत आहे. आज्ञािली तर्यार करताना बहूतांश ॲप्लीकेशन हिभाषी (Billingual) पद्धतीने तर्यार करण्र्यात
र्येतात. र्यामध्र्ये व्र्यक्तींची नािे, पत्ता इत्र्यादी माहहती भरण्र्यात र्येते. मात्र, असे आढळून आले आहे की,
सदर माहहती भरताना डाटा एन्ट्री ऑपरेटर प्रथम इंग्रजीमधील नाि ि पत्ता टंकहलहित करतात.
त्र्यानंतर ग गल अथिा हसडॅक रान्ट्सहलटरेशनचा िापर करुन हा डाटा मराठीत अन िादीत करण्र्यात
र्येतो. असे करीत असताना असंख्र्य च का होत असल्र्याचे हनदशणनास आले आहे. शासकीर्य ॲप्प्लके शन शासन ननर्णय क्रमाांकः मातंस 2013/प्र. क्र.31/39
पुष्ठ 4 पैकी 2
तर्यार करताना मराठीला प्रथम भाषा म्हणून प्राधान्ट्र्य देण्र्यात र्यािे र्याअन षंगाने Billingual Database
मध्र्ये मराठी शबदांची माहहती 100% अचूक असािी र्याकहरता प ढीलप्रमाणे सूचना देण्र्यात र्येत आहेत.
1) शासनाच्र्या हिभागामध्र्ये अथिा हजल्हा ि ताल का स्तरािरील शासकीर्य कार्यालर्यांमध्र्ये
हिहिध कामांसाठी डाटा एन्ट्री ऑपरेटर हनर्य क्त करताना मराठीचे उत्तम ज्ञान असणाऱ्र्या
उमेदिारांना प्राथहमकता देण्र्यात र्यािी.
2) बार्यललग्िल डाटाबेसमध्र्ये डाटा एन्ट्री करीत असताना प्रथम मराठी नाि ि पत्ता इत्र्यादींची
माहहती भरण्र्यात र्यािी. त्र्यानंतर तो डाटा इंग्रजीमध्र्ये अन िाहदत करण्र्यात र्यािा.
आिश्र्यकता भासल्र्यास इंग्रजी डाटा नव्र्याने भरण्र्यात र्यािा. जेणेकरुन डाटा एन्ट्री
ऑपरेटरचे मराठी कौशल्र्य िाढीस लागेल. फक्त इंग्रजीमध्र्ये डाटा एन्ट्रीचा पर्यार्य उपलबध
नसािा. तसेच इंग्रजी ते मराठी अन िादीत देिील पर्यार्य उपलबध नसािा.
3) डाटा एन्ट्री करण्र्यासाठी केिळ इनप्स्क्रप्ट की बोडणचाच िापर करण्र्यात र्यािा.
4) ॲप्प्लके शन हिकहसत करताना डेव्हलपरने इनप्स्क्रप्ट की बोडणचा िापर करािा. तसेच
ज्र्या हठकाणी डाटा एन्ट्री संबंधीत हिभागीर्य कमणचारी अथिा महा-ई-सेिा कें द्र (CSC) िा
संग्रामच्र्या ऑपरेटर र्यांचेकडून करण्र्यात र्येणार आहे अशा हठकाणीस द्धा डाटा एन्ट्री
करताना इनप्स्क्रप्ट की बोडणचा िापर अहनिार्यण करण्र्यात र्यािा.
5) देिनागरी हलपी ि िणणमाला अद्यर्याित करणेबाबतचा शासन हनणणर्य क्र. मभािा
2004/(प्र.क्र.25/2004)/20-ब हद. 6 नोव्हेंबर, 2009 चे पालन करण्र्यात र्यािे. र्या शासन
हनणणर्याच्र्या च्र्या अन षंगाने हिकहसत के लेलेसकल मराठी लकिा लोहहत मराठी सारख्र्या
फॉन्ट्टचा िापर करण्र्यात र्यािा.
6) मात्र सिण सामान्ट्र्य नागहरकांकडून डाटा एन्ट्री होणार असेल तर त्र्यांचेकहरता सिण पर्यार्य
ि ले ठेिािेत. परंत इनप्स्क्रप्ट हकबोडणचा Default पर्यार्य देण्र्यात र्यािा. तसेच सॉफ्ट
इनप्स्क्रप्ट हकबोडणची स हिधा उपलबध करुन देण्र्यात र्यािी.शासन ननर्णय क्रमाांकः मातंस 2013/प्र. क्र.31/39
पुष्ठ 4 पैकी 3
7) र्य नीकोड संज्ञा ही संगणकीर्य आज्ञािलीमध्र्ये देिनागरी अंक 0 ते 9 हे हचन्ट्हे म्हणून ग्राह्य
मानते, त्र्याम ळे 0 ते 9 र्या अंकांची डाटा एन्ट्री करतांना रोमन अरेहबक न्ट्र्य मरल चा िापर
करािा, परंत आज्ञािलीत दशणिताना लकिा लप्रट घेताना हे अंक शासनाच्र्या क्रमांक 5 मध्र्ये
उल्लेहित के लेल्र्या शासन हनणणर्याप्रमाणे असािेत.
सदर पहरपत्रक महाराष्ट्र शासनाच्र्या www.maharashtra.gov.in र्या संके तस्थळािर उपलबध
करण्र्यात आलेअसून त्र्याचा संके ताक 201302061155166211 असा आहे. हेपहरपत्रक हडजीटल
स्िाक्षरीने साक्षांहकत करुन काढण्र्यात र्येत आहे.
(राजेश अग्रिा
